مطالعه نوسانات جمعیت بالشک مرکبات،Pulvinaria aurantii Cockerell (Hem.,Coccidae) ، روی درختان نارنج در فضای شهری بابل

نارنج (Soure orange) یکی از محصولات باغی  است که به­ عنوان درختی زینتی در خیابان­ های شهرهای شمالی کشور کشت می­ شود. آفات متعددی از جمله بالشک مرکبات Pulvinaria aurantii Cockerell درختان نارنج را مورد حمله قرار می­ دهند و خسارات اقتصادی زیادی را هر ساله به بار می­ آورند. در سال 1393 نوسانات جمعیت بالشک مرکبات روی درختان نارنج در شهرستان بابل مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق، بر اساس یک نمونه­ برداری اولیه٬  75 اصله درخت در هر خیابان به­ صورت تصادفی جهت نمونه­ برداری در نظر گرفته شد. واحد نمونه­ برداری، چهار شاخه در چهار جهت مختلف جغرافیایی در ارتفاع بین 5/1 تا 5/2 متر بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که در سال 1393 اوج تراکم جمعیت کل بالشک مرکبات، در 4 ژانویه 2014 (14 دی ماه 1393) در دمای 3/8 درجه سلسیوس در جهت جغرافیایی شمال و شرق، هم­ زمان با اوج حضور جنس نر و پوره سن دوم، در قسمت میانی و انتهایی شاخه مشاهده شد. بالشک مرکبات در شرایط آب و هوایی شهرستان بابل دارای 4 نسل در سال است. زمستان­گذرانی این آفت به­ صورت پوره سن دوم می­ باشد. زمان ظهور اولین پوره سن اول نسل یک در سال 1393، حدودا از اواسط خرداد، نسل دوم در شهریور و اوایل مرداد، نسل سوم از اواسط آبان و نسل چهارم اواخر آذر است. بنابراین با توجه به اوج جمعیت پوره سن اول در نسل­ های مختلف که حساس­ترین مرحله زندگی آفت است، پیشنهاد می­ شود که سم­ پاشی و روغن­ پاشی علیه پوره­ های سن اول هم­ زمان با ظهور آن­ها در نسل­ های مختلف صورت گیرد. بهترین زمان برای مبارزه شیمیایی به­ صورت کامل، در خرداد و شهریور، و به­ صورت لکه­ گیری در اواسط آبان و آذر است. همچنین هرس شاخه­ های آلوده در کنترل آفت موثر است. ضمن اینکه سم­ پاشی در ماه­ های اولیه سال (فروردین و اردیبهشت) به دلیل حضور دشمنان طبیعی روی درختان، توصیه نمی­ شود. در این تحقیق دشمن طبیعی به مقدار خیلی ناچیزی مشاهده شدند که این حالت را می­ توان به عواملی چون  سم­ پاشی نامناسب، نبود میزبان واسط مناسب و یا آلودگی محیط مرتبط دانست.